Jak napisać CV
CV czyli Curriculum Vitae – z łaciny oznacza przebieg życia, to skrócony życiorys edukacyjny oraz zawodowy, zawierający podstawowe informacje na temat autora. CV jest naszą etykietą która musi zainteresować potencjalnego pracodawcę oraz dać odpowiedź na pytanie czy jesteś odpowiednim kandydatem na to stanowisko. Wykonanie porządnego Curriculum Vita, zajmuję sporo czasu, jednak to ono zadecydują, czy zostaniesz zaproszony na rozmowę kwalifikacyjną do swojej wymarzonej pracy. Formularz aplikacyjny, CV powinny pokazać Twój entuzjazm, znajomość stanowiska i kwalifikacje. Poniższe porady pomogą Ci lepiej przygotować dokumenty aplikacyjne.
Zanim zabierzesz się do pisania CV, odpowiedz sobie na następujące pytania:
- Czy podczas studiów brałeś udział w ciekawych projektach? Jakie to były projekty? Jaka była w nich twoja rola?
- Czy byłeś na praktykach lub stażu? Jak długo? Jakie obowiązki wykonywałeś? Pracowałeś samodzielnie czy w zespole? Co wychodziło Ci najlepiej?
- Czy wykonywałeś krótko lub długoterminowe prace? Czy były związane z twoim zawodem? Czego się podczas nich nauczyłeś?
- Czy angażowałeś się w wolontariat, koła naukowe, samorząd studencki? Czego dowiedziałeś się o sobie podczas tej pracy?
- Co najbardziej interesuje cię w twoim zawodzie? Jaka konkretna dziedzina? Co robisz, żeby rozwijać się w tym kierunku?
- Jakie są twoje pozazawodowe pasje? Jak je realizujesz?
- Najpierw zgromadź wszystkie informacje o danej pracy. Często opis stanowiska w ogłoszeniu pozwoli Ci dowiedzieć się o obowiązkach, potrzebnych umiejętnościach zawodowych i cechach osobowych. Postaw się w sytuacji pracodawcy i przekonaj firmę, że wybrałeś specjalnie ich spośród innych. Zgromadź kluczowe informacje z ulotek, folderów oraz ich strony internetowej. Spojrzenie na wartości, nowe produkty i projekty, konkurencję, klientów oraz prasę pozwoli Ci wyrobić sobie ogólny pogląd na przedsiębiorstwo.
- Tak jak każde marketingowe medium, tak i Twoje CV powinno być adresowane do osoby, która będzie to czytała. Przejrzyj wcześniej zrobione notatki o firmie i faktach na Twój temat (doświadczenie, osiągnięcia, wykształcenie itd.). Wybierz z nich dwa lub trzy kluczowe punkty, które Twoim zdaniem najlepiej sprzedadzą się w tych okolicznościach.
- Curriculum Vitae powinno być klarowne i ułatwiające szybkie poszukiwanie istotnych informacji. Twoje kluczowe punkty muszą się wyróżniać na stronie. Zrób test i spójrz na swoje CV z odległości jednego metra. Czy nagłówki są dostatecznie odległe? Czy tekst nie jest za bardzo ściśnięty? Przy formatowaniu musisz być ostrożny i nie przesadzić!. Dziwne czcionki, dużo kursywy i podkreśleń może ograniczyć klarowność dokumentu. Najprostsze rozwiązania są z reguły najlepsze: tabulatory, listy, pogrubiona czcionka.
- Pracodawcy będą sprawdzać Twoje kwalifikacje. Te odbiegająca od prawdy mogą Ci zaszkodzić. Podkreślanie tego, czego się nauczyłeś pozwoli Ci na zminimalizowanie ewentualnych porażek.
Możesz także poszukać w internecie gotowych CV aby zobaczyć, jak zrobili to inni. Potraktuj to jednak tylko jak inspirację i znajdź w sobie ambicję stworzenia indywidualne, dopasowanego do Ciebie oraz lepszego dokumentu od oglądanych przykładów.
Co umieścić w CV?
Dane osobowe
Wpisuj je zawsze w tej kolejności: najpierw imię, a potem nazwisko – tak przecież przedstawiamy się w języku polskim. Alfabetyczne wyczytywanie nazwisk, a potem imion to szkolny zwyczaj z listy obecności. Podaj tylko pierwsze imię, chyba że faktycznie posługujesz się dwoma. Następnie uwzględnij datę urodzenia. Można (ale nie trzeba) dopisać dodatkowe informacje jak: stan cywilny, obywatelstwo, itp.
Adres zamieszkania
Dane kontaktowe powinny być wpisane w przejrzysty sposób. Lepiej jest podać adres zamieszkania niż zameldowania. Ten drugi może być mylący. Przykładowo, jeżeli pochodzisz z Białegostoku, studiujesz na Uniwersytecie Warszawskim i ubiegasz się o pracę dla studenta w Warszawie, nie wpisuj adresu twojego rodzinnego domu – rekruter może pomyśleć, że podjęcie pracy będzie wiązało się dla ciebie z przeprowadzką.
E-mail
Zadbaj o to, aby twój e-mail brzmiał poważnie i wiarygodnie. Najlepiej, żeby zawierał twoje imię i nazwisko, np. jan.nowak@gmail.com lub jan_nowak@wp.pl lub j.nowak@gazeta.pl, etc. Unikaj niepoważnych maili typu: zabka@..., lalka63@... oraz niezrozumiałych i trudnych do zapamiętania typu quetzalcoatl@...
Oczywiście zawsze podawaj swój adres prywatny. Jeżeli planujesz zmienić miejsce zatrudnienia, nie wysyłaj CV i listu motywacyjnego z firmowej poczty. Ktoś może to zauważyć. Poza tym, kiedy już odejdziesz z tego miejsca pracy, twój mail przestanie istnieć.
Numer telefonu
Obowiązkowo podaj w CV numer telefonu komórkowego – to najpewniejsza forma kontaktu z kandydatem. Rekruterzy najczęściej dzwonią, aby zaprosić kandydata na rozmowę kwalifikacyjną. Zdecydowanie rzadziej stosują drogę mailową.
Zdjęcie w CV
Są różne teorie dotyczące zamieszczania zdjęcia w dokumentach aplikacyjnych. Niektórzy twierdzą, że lepiej go nie zamieszczać, aby uniknąć dyskryminacji ze względu na wygląd. My jednak zachęcamy, żeby dodać je do życiorysu. Dobrze zrobione portretowe zdjęcie sprawi, że zostaniecie lepiej zapamiętani w procesie rekrutacji. Zdjęcie zwraca uwagę. To kolejna szansa do zbudowania wizerunku profesjonalisty – dobrze skrojony garnitur lub elegancka garsonka i delikatny makijaż może podpowiedzieć rekruterowi, że jesteś odpowiednią osobą do pracy. Oczywiście wystrzegaj się zamieszczania zdjęć z wakacji, balu maturalnego lub fotki zrobionej komórką. Nie zamieszczaj też zdjęcia w czapce lub w okularach przeciwsłonecznych.
Wykształcenie
Nie wpisuj do dokumentów aplikacyjnych, jaką ukończyłeś podstawówkę lub gimnazjum – to nie ma większego znaczenia. Wystarczy, że zaczniesz swoją edukację od liceum lub studiów. Kolejnym krokiem są etapy studiów licencjackie i magisterskie lub inżynierskie. Możesz uzupełnić tę część życiorysu o temat pracy dyplomowej (o ile ma coś wspólnego z przyszłą pracą, lub z tematu którym możesz się pochwalić).
Zadbaj o to, żeby na górze pojawiły się najbardziej aktualne dane. Zamieść przedział lat, w jakich uczyłeś się w danym miejscu. Jeżeli kontynuujesz naukę, wpisz planowany rok ukończenia studiów – dla osoby przeprowadzającej rekrutację to istotna informacja. Obok dat wpisz szkołę i profil klasy lub nazwę uczelni, wydziału, kierunku i specjalizacji. Dodaj też, jaki to stopień studiów.
Informacje powinny być czytelne już przy pierwszym spojrzeniu.
Doświadczenie zawodowe
Zachowaj podobny układ jak w poprzedniej części – zakres dat, twoje stanowisko, nazwa firmy lub realizowanego projektu. Jeżeli miałeś praktyki studenckie w przedsiębiorstwie, które nie jest rozpoznawalne na rynku, dodaj w nawiasie, czym się zajmuje, z jakiej jest branży. Pod nazwami stanowisk kryją się często bardzo różne zadania, dlatego wyszczególnij swój zakres obowiązków. Warto także dodać umiejętności, które wykorzystywałeś lub swoje największe osiągnięcia.
Doświadczenie zamieść chronologicznie zaczynając od najbardziej aktualnego lub tematycznie – zaczynając od najbardziej istotnego z perspektywy pracy, o którą się ubiegasz.
Koniecznie trzeba wpisać takie informacje jak:
- daty rozpoczęcie i zakończenia pracy,
- nazwę firmy (można zawrzeć też informację o branży firmy),
- nazwa stanowiska pracy,
Szkolenia/ inne doświadczenie/ dotychczasowe osiągnięcia
Tę część dostosuj do swojego życiorysu. Zastanów się, czy są takie informacje, które warto przekazać rekruterowi, a które nie pasują do żadnej klasycznej części CV i stwórz odpowiedni nagłówek. Najlepiej, żeby zawierał minimum dwa podpunkty. Jeżeli przebyłeś kursy, podczas których nabyłeś wiedzę i umiejętności przydatne dla potencjalnego pracodawcy, opisz je w tym miejscu. Uwzględnij nazwę instytucji, która je prowadziła i ogólny zakres programowy. Wykorzystaj to miejsce do pochwalenia się innym doświadczeniem, np. organizacją konferencji lub certyfikatami (możesz to także zrobić w dziale umiejętności). Osiągnięcia to kategoria nie wymagana w każdym CV. W zależności od sytuacji, możesz tu wpisać takie pozycje jak: osiągnięcia naukowe (np. stypendia, publikacje, konkursy), sportowe, społeczne (np. działalność w organizacjach studenckich, harcerskich, charytatywnych). Jeśli jesteś na początku swojej kariery zawodowej, możesz napisać o jakichkolwiek osiągnięciach. Są to bardzo cenne informacje dla pracodawcy, gdyż świadczą o Twym zaangażowaniu w pracę zespołową i o umiejętności podejmowania samodzielnych decyzji.
Umiejętności/ dodatkowe kwalifikacje
Zanim zaczniesz opracowywać tę część, przeczytaj jeszcze raz wymagania na stanowisko, na jakie aplikujesz. Czy posiadasz te umiejętności? Jeżeli tak, to wpisz je w pierwszej kolejności. Zwróć szczególną uwagę na to, czy na dane stanowisko są wymagane konkretne uprawnienia i licencje.
W tej części uwzględnij zarówno umiejętności twarde (obsługa komputera, znajomość języków obcych), jak i miękkie (dobra organizacja pracy, umiejętność pracy w grupie, komunikatywność etc.). Bądź precyzyjny.
Zrób rachunek sumienia i wpisz, w jakim stopniu potrafisz obsługiwać komputer (jeżeli uznasz to za istotne, wyszczególnij niektóre programy), jaki jest twój poziom znajomości języków obcych i podaj certyfikaty językowe, jeżeli je posiadasz. Możesz rozróżnić swoje umiejętności w posługiwaniu się językiem w mowie i w piśmie. Jeżeli znajomość języków jest znacząca dla twojej przyszłej pracy (np. tłumacz), utwórz osobną sekcję. Proponujemy, aby nie pisać tutaj nic na wyrost, gdyż znajomość języka można bardzo łatwo zweryfikować na rozmowie kwalifikacyjnej i jeżeli poziom jest znacznie inny od deklarowanego – nie świadczy to dobrze o kandydacie.
Zainteresowania
Nie bagatelizuj tej części. Wpisz do niej zarówno zawodowe jak i pozazawodowe zainteresowania, które pokażą, że jesteś ciekawym człowiekiem. Mogą też sprawić, że zostaniesz lepiej zapamiętany. Bądź konkretny, np. zamiast literatura wpisz literatura faktu, zwłaszcza zbiory reportaży ze świata, zamiast historia – historia miedzy wojenna Polski.
Na końcu CV należy zawrzeć adnotację o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych w celach rekrutacyjnych, np. "Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w mojej ofercie pracy dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych z dnia 29.08.1997r (Dz. U. Nr 133, poz. 883)".
Naczęściej popełniane błędy przy pisaniu CV:
Wysyłanie tego samego CV na różne stanowiska
Nie wystarczy raz napisać życiorysu. Powinien on być modyfikowany za każdym razem zgodnie z wymaganiami na dane stanowisko.
Używanie 1 os. l. poj.
CV lepiej brzmi, jeżeli jest napisane w formie bezosobowej. Ta forma wymusza też pisanie skrótowe, bezokolicznikami, a nie pełnymi zdaniami, a to jest pożądane. Nie: osiągnąłem sukces w…, a osiągnięcie sukcesu w…, nie: zarządzałem 5-osobowym zespołem, zarządzanie 5-osobowym zespołem itp.
Błędy językowe
Błędy ortograficzne, stylistyczne czy interpunkcyjne nie powinny zdarzać się w żadnym piśmie oficjalnym. Zanim przystąpisz do rekrutacji, sprawdź plik przy pomocy komputerowego programu lub poproś, żeby twoje CV przeczytał ktoś, kto dobrze zna zasady polskiej gramatyki i ortografii.
Unikaj używania skrótów – mogą być opacznie zrozumiane – i fachowego słownictwa, jeżeli nie jesteś pewny znaczenia.
Skróty myślowe
Pamiętaj, że rekruter nie zna twojego życiorysu tak dobrze jak ty. Dlatego nie unikaj skrótów myślowych i zachowuj logiczny ciąg zdarzeń.
Podawanie zbyt wielu szczegółów
Część informacji z twojego życiorysu jest zupełnie zbędna z punktu widzenia pracodawcy. Zastanów się, z czego możesz zrezygnować. Dzięki temu rekruter skupi swoją uwagę na istotniejszych kwestiach, a jego wzrok nie utonie w nadmiarze informacji.
Kłamstwo w CV
Możesz przedstawiać korzystne dla siebie fakty, ale nie koloryzuj ich. Jeżeli wyjdzie to na jaw podczas rozmowy kwalifikacyjnej – zostaniesz skreślony z listy kandydatów.
Inne błędy
- niepoważny adres mailowy, np. laska22 (patrz wyżej)
- przekręcanie nazw poprzednich pracodawców
- ogólniki zamiast konkretów
- powoływanie się na doświadczenie w mało znanych firmach, nie pisząc, z jakiej są branży
W jakim formacie wysłać CV?
Bezpieczniej jest wysłać nieedytowalną formę dokumentu np. w PDF. Pliki Word mogą różnie otwierać się w kolejnych wersjach programu i zrujnować jego strukturę a także mogą być zmieniane.